ب) حقوق مربوط به شرکت‌های تجاری خارجی

با توجه به وضعیت اقتصادی در جهان و نیاز برای همکاری با شرکت‌های خارجی و اشتیاق آنها به حضور در جمهوری اسلامی ایران دولت لایحه اجازه ثبت شعب یا نمایندگی شرکت‌های خارجی را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد و النهایه قانون اجازه ثبت یا نمایندگی شرکت‌های خارجی به تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان قانون اساسی رسید.

ماده واحده مربوطه: «شرکت‌های خارجی که در کشور محل ثبت خود شرکت قانونی شناخته می‌شوند، مشروط به عمل متقابل از سوی کشور متبوع می‌توانند در زمینه‌هایی که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌شود در چارچوب قوانین و مقررات کشور به ثبت شعبه نمایندگی خود اقدام کنند.»

ج) مؤسسات غیرتجاری

در کنار شرکت‌ها که به کار تجارت اشتغال دارند قانونگذار نهاد حقوقی خاصی را که دارای شخصی حقوقی می‌باشد جهت انجام اموری که جنبه غیرتجاری دارد از قبیل کارهای علمی و ادبی یا امور خیریه یا خدماتی پیش بینی نموده است. مادۀ یک آئین نامه اصلاحی ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری، مؤسسه غیرتجاری را چنین تعریف کرده است: «مقصود از تشکیلات و مؤسسات غیرتجاری مذکور در ماده ۵۸۴ قانون تجارت کلیه تشکیلات و مؤسساتی است که برای مقاصد غیرتجاری از قبیل امور علمی یا امور خیریه و امثال آن تشکیل می‌شود اعم از آنکه مؤسسین و تشکیل‌دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند.» بنابراین ارائه خدمات علمی و آموزشی و خدمات شهری و ارائه کمک‌های انسانی در قالب شخصیت حقوقی متصور بوده و از این جهت مؤسسات غیرتجاری به دو قسمت تقسیم می‌شوند:

• مؤسساتی که مقصود از تشکیل آنها جلب منافع و تقسیم آن بین اعضای خود نباشد، که اصطلاحاً غیرانتفاعی نامیده می‌شود.
• مؤسساتی که مقصود از تشکیل آنها ممکن است جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بین اعضای خود یا غیر باشد. این گونه مؤسسات، مؤسسات غیرتجاری نامیده می‌شود. بنابراین فعالیتهایی از قبیل آموزشگاه‌های علمی و فنی و کلاسهای زبان و مدارس غیرانتفاعی و مؤسسات گازرسانی یا ارائه خدمات شهری مانند نظافت و فضای سبز و موارد دیگر در زمینه‌های فوق در قالب مؤسسات غیرتجاری متصور می‌باشد و مؤسسین باید پس از به ثبت رساندن مؤسسه نسبت به اخذ مجوز فعالیت اقدام نمایند.